วงเงินต่อคน vs ต่อครั้ง: ประกันภัยต้องรู้!

หลายคนเมื่อทำประกันภัยรถยนต์ อาจเข้าใจว่าหากเกิดอุบัติเหตุ บริษัทประกันจะจ่ายให้เต็มจำนวนตามที่ระบุไว้ในหน้ากรมธรรม์ แต่ในความเป็นจริงแล้ว การจ่ายค่าสินไหมทดแทนมีรายละเอียดและเงื่อนไขที่ซับซ้อนกว่านั้น โดยเฉพาะคำว่า "ความรับผิดต่อคน" และ "ความรับผิดต่อครั้ง" ซึ่งเป็นหัวใจสำคัญที่กำหนดว่าท้ายที่สุดแล้วบริษัทประกันจะจ่ายเท่าไหร่

วันนี้เราจะมาไขข้อข้องใจนี้ผ่านแนวคำพิพากษาของศาลฎีกา 2 ฉบับ ที่จะทำให้คุณเข้าใจหลักการจ่ายค่าสินไหมทดแทนของบริษัทประกันได้ชัดเจนยิ่งขึ้น

คดีที่ 1: เจ็บ 1 คน แต่วงเงิน “ต่อคน” กับ “ต่อครั้ง” ไม่เท่ากัน (ฎีกาที่ 3471/2529)

ในคดีนี้ เกิดอุบัติเหตุล้อรถยนต์หลุดไปถูกคนเดินถนนเสียชีวิต 1 คน ซึ่งกรมธรรม์ประกันภัยได้ระบุความรับผิดไว้ว่า 25,000 บาท ต่อหนึ่งคน และ 100,000 บาท ต่อหนึ่งครั้ง

คำถาม: บริษัทประกันต้องจ่าย 25,000 บาท หรือ 100,000 บาท?

ศาลอุทธรณ์เคยตัดสินให้บริษัทประกันจ่าย 100,000 บาท แต่ศาลฎีกาได้กลับคำพิพากษาและวินิจฉัยไว้เป็นบรรทัดฐานที่ชัดเจน ให้บริษัทประกันภัยรับผิดเพียง 25,000 บาท เหตุผลคือ:

      - วงเงิน "ต่อคน" คือเพดานสูงสุดสำหรับผู้เสียหาย 1 คน ศาลฎีกาอธิบายว่า เมื่ออุบัติเหตุครั้งนี้มีผู้เสียหายเพียงคนเดียว ความรับผิดของบริษัทประกันจะถูกจำกัดไว้ที่เพดานความรับผิด "ต่อคน"

      - วงเงิน "ต่อครั้ง" คือเพดานรวมทั้งหมดสำหรับอุบัติเหตุครั้งนั้น ซึ่งจะนำมาใช้ในกรณีที่มีผู้เสียหายหลายคน เพื่อจำกัดยอดรวมไม่ให้เกิน 100,000 บาท ศาลฎีกาย้ำว่า “ไม่ได้หมายความว่า บริษัทประกันจะต้องรับผิดจนเต็ม 100,000 บาทต่อหนึ่งครั้ง แม้จะมีผู้ได้รับความเสียหายเพียงคนเดียว”

สรุปคดีนี้: หากมีผู้เสียหายเพียงคนเดียว ให้ดูที่วงเงินความรับผิด “ต่อคน” เป็นหลัก ไม่ใช่ไปดูยอดรวมที่กำหนดไว้ต่อครั้ง

คดีที่ 2: เจ็บหลายคน แต่วงเงิน “ต่อคน” กับ “ต่อครั้ง” เท่ากัน (ฎีกาที่ 506 - 508/2525)

คดีนี้ซับซ้อนขึ้น โดยรถสองคันชนกัน ทำให้ผู้โดยสารซึ่งเป็นบุคคลภายนอกบาดเจ็บและเสียชีวิตหลายคน (มีโจทก์ 3 สำนวน) ซึ่งกรมธรรม์ของรถคันหนึ่งระบุความรับผิดไว้ว่า 50,000 บาท ต่อหนึ่งคน และ 50,000 บาท ต่อหนึ่งครั้ง

คำถาม: เมื่อมีผู้เสียหายหลายคน และยอดรวมความเสียหายที่ศาลตัดสินสูงกว่า 50,000 บาท บริษัทประกันจะจ่ายอย่างไร?

ศาลฎีกาวินิจฉัยให้บริษัทประกันภัยรับผิดรวมกันไม่เกิน 50,000 บาท และผู้เสียหายทุกคนต้องนำเงินก้อนนี้ไป "เฉลี่ย" กันตามสัดส่วนความเสียหายของตน

เหตุผล: วงเงิน “ต่อครั้ง” คือเพดานสูงสุดของเหตุการณ์ แม้จะมีผู้เสียหายหลายคน ศาลตีความว่า วงเงินรวมที่บริษัทประกันต้องจ่ายจะถูกจำกัดไว้ที่ 50,000 บาทเท่านั้น และไม่ว่าจะมีความเสียหายมากแค่ไหน ก็จะต้องเฉลี่ยกันในวงเงินนี้

ตัวอย่างการเฉลี่ย:

สมมติศาลตัดสินค่าเสียหายให้โจทก์ 3 คน เป็นเงิน 68,000, 98,000 และ 68,000 บาทตามลำดับ (รวม 234,000 บาท) แต่บริษัทประกันจะจ่ายเพียง 50,000 บาท ผู้เสียหายจะได้รับเงินจากกองกลางนี้ตามสัดส่วนของตน ส่วนที่เหลือต้องไปเรียกร้องจากเจ้าของรถหรือจำเลยอื่นต่อไป

สรุปคดีนี้: ถ้ามีผู้เสียหายหลายคน ให้ดูวงเงิน “ต่อครั้ง” เป็นเพดานสูงสุด และถ้าเงินไม่พอ ผู้เสียหายต้องเฉลี่ยกันตามสัดส่วน

สรุปหลักการสำคัญที่คุณต้องรู้

     - ศาลจะตีความตามข้อสัญญาในกรมธรรม์เป็นหลัก

     - ถ้าเจ็บคนเดียว ความรับผิดจะถูกจำกัดที่วงเงิน “ต่อคน”

     - ถ้าเจ็บหลายคน:

               - ความรับผิดของแต่ละคนจะถูกจำกัดที่วงเงิน “ต่อคน”

               - ยอดรวมของอุบัติเหตุจะถูกจำกัดไว้ที่ “ต่อครั้ง”

               - ถ้าเงินไม่พอจ่ายทุกคน ต้องเฉลี่ยกัน

ข้อควรจำ: ก่อนทำประกันภัยรถยนต์ อย่าลืมดูให้ชัดว่า วงเงิน “ต่อคน” และ “ต่อครั้ง” ระบุไว้เท่าไหร่ เพราะนั่นคือขีดจำกัดความคุ้มครองที่แท้จริง

#ประกันภัยต้องรู้ #วงเงินประกันภัย #กฎหมายประกันภัย #ฎีกาน่า #เรื่องเล่าผ่านฎีกา #คดีนี้มีคำตอบ #รู้กฎหมายก่อนเสียสิทธิ #เข้าใจประกันไม่โดนหลอก